กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (อังกฤษ: Department of Disaster Prevention and Mitigation) จัดตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2545 รัฐบาลได้มีการจัดตั้ง หน่วยงานที่มีความรับผิดชอบในการป้องกันและบรรเทาสาธรณภัย ซึ่งได้ยุบรวมมาจาก 5 หน่วยงาน ซึ่ง เป็นความพยายามที่จะบูรณาการงานด้านการจัดการภัยพิบัติของประเทศเข้าด้วยกันเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ได้แก่

1. กรมการเร่งรัดพัฒนาชนบท
2. กองป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน กรมการปกครอง
3. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันอุบัติภัย สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี
4. กองสงเคราะห์ผู้ประสบภัย กรมประชาสงเคราะห์
5. กรมการพัฒนาชุมชน (งานบริการด้านช่างพื้นฐาน)